မြန်မာစာ၊​ မြန်မာစကား​​နဲ့ မြန်မာစကား​​၊​ မြန်မာစာ

မြန်မာစကား​​ နဲ့​​ မြန်မာစာ-ကို ​​ရော​​ရော​​ထွေး​​​ထွေး​​ သုံး​​​နေကြတာလည်း​​ ​​တွေ့​​ရပါတယ်။ အမှတ်တမဲ့​​ ဆိုရင်​​တော့​​ အတူတူပဲလို့​​ထင်ရ​​ပေမယ့်​​ တကယ်​​တော့​​ မြန်မာစကား​​နဲ့​​ မြန်မာစာ-ဟာ မတူပါဘူး​​။ မြန်မာ-ကို ခဏထား​​ပြီး​​ စကား​​-နဲ့​​ စာ-ကိုပဲ အရင်ကြည့်​​ရ​​အောင်ပါ။

စကား​​ဆိုတာက အဓိကအား​​ဖြင့်​​ လူ​​တွေရဲ့​​ ပါး​​စပ်ထဲက အသံထွက်လာတဲ့​​ စကား​​သံ​​တွေပါ။ အဲဒီစကား​​သံ​​တွေကို ​​ကွေး​​​ကွေး​​​ကောက်​​ကောက် အမှတ်အသား​​​တွေနဲ့​​ သစ်ရွက်​​ပေါ်မှာ၊​ ​​ကျောက်တုံး​​​ပေါ်မှာ၊​ ​​ပေ​​ပေါ်မှာ၊​ ပုရပိုက်​​ပေါ်မှာ၊​ စက္ကူ​​ပေါ်မှာ၊​ ​​နောက်ဆုံး​​ ကွန်ပျူတာမျက်နှာပြင်​​ပေါ်မှာ ​​ရေး​​သား​​ပုံနှိပ်လိုက် ​​တော့​​မှ စာရယ်လို့​​ ဖြစ်လာတာပါ။

ဒီ​​တော့​​ စကား​​နဲ့​​စာ မတူပါဘူး​​။ အဲ ဒါ​​ပေမယ့်​​ စကား​​​ရော၊​ စာ​​ရော အသုံး​​ပြုပုံချင်း​​​တော့​​ တူတယ်​​လေ။ လူတ​​ယောက်နဲ့​​တ​​ယောက် ဆက်သွယ်ရာမှာ စကား​​နဲ့​​​ပြောပြီး​​ ဆက်သွယ်လို့​​လည်း​​ရတယ်။ စာနဲ့​​​ရေး​​ပြီး​​ ဆက်သွယ်လို့​​လည်း​​ ရတယ်မဟုတ်လား​​။ ဒါ​​ကြောင့်​​ ပညာရှင်​​တွေက စကား​​​ရော စာ​​ရော ဘာသာစကား​​တခုရဲ့​​ အသွင်ကွဲ​​တွေပဲလို့​​ယူဆပြီး​​ စကား​​ကို အ​​ပြောဘာသာစကား​​ (Spoken Language)၊​ စာကို အ​​ရေး​​ဘာသာစကား​​ (Written Language) လို့​​ ခွဲခြား​​​ခေါ်ကြပါတယ်။



အဲ မြန်မာစကား​​နဲ့​​ မြန်မာစာဟာလည်း​​ အဲဒီသ​​ဘောပါပဲ။ မြန်မာစကား​​ဆိုတာက မြန်မာ​​တွေ ​​နေ့​​စဉ် ပါး​​စပ်က​​ပြောဆို​​နေတဲ့​​ စကား​​သံ​​တွေပါပဲ။ ဘာသာစကား​​တိုင်း​​မှာ အ​​ခြေခံအား​​ဖြင့်​​ သရသံနဲ့​​ ဗျည်း​​သံဆိုပြီး​​ အသံနှစ်မျိုး​​ရှိတယ်။ မြန်မာစကား​​မှာလည်း​​ မြန်မာသရသံ၊​ မြန်မာဗျည်း​​သံ​​တွေရှိတယ်။

လူ-ဆိုတဲ့​​ စကာသံကိုကြည့်​​ရင် လ-ဆိုတဲ့​​ ဗျည်း​​သံနဲ့​​ အူ-ဆိုတဲ့​​ သရသံ တွဲစပ်ထား​​​ကြောင်း​​ သိနိုင်ပါတယ်။

လ+အူ+= လူ-​​ပေါ့​​၊​ ဗျည်း​​သံမပါဘဲ သရသံ ချည်း​​သက်သက်လည်း​​ ရွတ်ဆိုလို့​​ရတယ်။

အာ၊​ အန်၊​ အစ်၊​ အုတ်၊​ ​​အောင်-စသည်ဖြင့်​​ အ-ပါတဲ့​​ အသံအား​​လုံး​​ဟာ သရသံ​​တွေပါပဲ။ အဲ-ဗျည်း​​သံကျ​​တော့​​ သရသံမပါဘဲ သူ့​​ချည်း​​သက်သက် ရွတ်လို့​​မရဘူး​​။

လ-ကို ဗျည်း​​သက်သက်ရွတ်ရင် လ်-ဆိုပြီး​​ လျှာက​​လေး​​လိပ်ထား​​တဲ့​​ အ​​နေအထား​​ပဲရှိမယ်။ အသံထင်ထင်ရှား​​ရှား​​ ထွက်မလာနိုင်ဘူး​​။ ​​နောက်က အူ-ဆိုပြီး​​ သရသံ တွဲလိုက်မှ လ+အူ=လူ ဆိုပြီး​​ အသံထွက်သွား​​တာပါ။

မြန်မာစကား​​မှာ အဲဒီ သရသံ၊​ ဗျည်း​​သံ​​တွေ အမျိုး​​မျိုး​​တွဲဖက်ပြီး​​ ​​ပေါ်​​ပေါက်လာတဲ့​​ စကား​​သံ​​တွေနဲ့​​ တ​​ယောက်နဲ့​​တ​​ယောက် ​​ပြောဆိုဆက်သွယ်ကြရပါတယ်။

မြန်မာစာက​​တော့​​ အဲဒီမြန်မာစကား​​သံ​​တွေကို ကြာကြာခံ​​အောင် အမှတ်အသား​​​တွေနဲ့​​ ​​ရေး​​မှတ်ပြီး​​ တီထွင်ထား​​တဲ့​​ စာပါပဲ။ ခုန​​ပြောခဲ့​​တဲ့​​ လ-ကိုပဲ သာဓက​​ဆောင်ပါ့​​မယ်။ ပါး​​စပ်ထဲမှာ လျှာကို အာ​​ခေါင်နဲ့​​ထိပြီး​​ ရွတ်ဆိုရတဲ့​​ လ-ဆိုတဲ့​​အသံကို ​​ဟောဒီ လ-ဆိုတဲ့​​ ​​ကောက်​​ကောက်​​ကွေး​​​ကွေး​​ စာလုံး​​​လေး​​နဲ့​​ ​​ရေး​​လိုက်​​တော့​​ စာဖြစ်လာတာပါပဲ။ အူ-ဆိုတဲ့​​ နှုတ်ခမ်း​​က​​လေး​​ကို စုပြီး​​ ရွတ်ဆိုလိုက်တဲ့​​အသံက​​လေး​​ကို (နှစ်​​ချောင်း​​ငင်) ဆိုတဲ့​​ အ​​ချောင်း​​ နှစ်​​ချောင်း​​နဲ့​​ ​​ရေး​​လိုက်​​တော့​​ စာဖြစ်လာတာပါပဲ။ အဲဒီနှစ်ခု​​ပေါင်း​​​တော့​​ လ​​ရေး​​နှစ်​​ချောင်း​​ငင် လူ-ဆိုတဲ့​​ စာလုံး​​က​​လေး​​ ဖြစ်လာတာပါပဲ။

မြန်မာစာ ဘယ်တုန်း​​က ​​ပေါ်သလဲဆို​​တော့​​ ပုဂံ​​ခေတ် ၁၁-ရာစုက ​​ပေါ်တာမို့​​ ခုဆိုရင် မြန်မာစာ​​ပေါ်တာ နှစ်တ​​ထောင်ရှိပြီ ဆိုပါ​​တော့​​။ အဲ-မြန်မာစကား​​ ဘယ်တုန်း​​က ​​ပေါ်သလဲ​​မေး​​ရင်​​တော့​​ အ​​ဖြေရခက်ပါ လိမ့်​​မယ်။ မြန်မာလူမျိုး​​ရယ်လို့​​ ​​ပေါ်စကတည်း​​က မြန်မာစကား​​ ​​ပြောကြမှာဆို​​တော့​​ မြန်မာလူမျိုး​​နဲ့​​အတူ မြန်စာစကား​​ ​​ပေါ်လာတယ်လို့​​ ​​ပြောရင် သဘာဝကျပါတယ်။ မြန်မာစာထက် အများ​​ကြီး​​ ​​စောမှာပါ။

​​နောက်တခုက စကား​​ဆိုတာ စကား​​​ပြောတတ်စ အရွယ်ကတည်း​​က တတ်လာတာမဟုတ်လား​​။ မြန်မာက​​လေး​​တ​​ယောက် အသက်တနှစ်​​ကျော် နှစ်နှစ်​​လောက်ဆိုရင် မြန်မာစကား​​စပြီး​​ ​​ပြောတတ်ပြီ။ မြန်မာစာကျ​​တော့​​ သင်ယူမှတတ်တာ​​လေ။ ​​ကျောင်း​​မှာသွား​​အပ်ပြီး​​ ဆရာ ဆရာမ​​တွေက သင်​​ပေး​​မှ တတ်တာမဟုတ်လား​​။ ပြီး​​​တော့​​ ​​မွေး​​ကတည်း​​က ဆွံ့​​အ​​နေတဲ့​​သူမဟုတ်ရင် မြန်မာတိုင်း​​ မြန်မာစကား​​ တတ်ပါတယ်။ အဲ မြန်မာစာကျ​​တော့​​ မြန်မာတိုင်း​​ မတတ်ပါဘူး​​။ စာမတတ်တဲ့​​သူ​​တွေရှိ​​နေလို့​​ အ,သုံး​​လုံး​​ သင်တန်း​​​တွေ၊​ ဘာ​​တွေ လုပ်​​ပေး​​ရတာ​​ပေါ့​​။

​​နောက်ထပ် စိတ်ဝင်စား​​စရာတခုက မြန်မာစကား​​ မတတ်တဲ့​​သူ မြန်မာစကား​​တတ်​​အောင် သင်ချင်ရင် (နိုင်ငံခြား​​သား​​ ဆိုပါ​​တော့​​) မြန်မာစာ သင်စရာမလိုဘဲ မြန်မာစကား​​တတ်​​အောင် သင်လို့​​ရတယ်။ တတ်လည်း​​တတ်တယ်။ အဲ မြန်မာစာ မတတ်တဲ့​​သူ မြန်မာစာတတ်​​အောင် သင်ချင်ရင်​​တော့​​ မြန်မာစကား​​ကို အရင်တတ်ထား​​မှ သင်လို့​​ရမယ်။ မြန်မာစကား​​မတတ်ဘဲ မြန်မာစာသင်လို့​​ မရဘူး​​။ အဲဒါ​​တွေက​​တော့​​ မြန်မာစကား​​နဲ့​​ မြန်မာစာ ကွဲပြား​​တဲ့​​အ​​ကြောင်း​​​တွေပါပဲ။

မှတ်သား​​စရာတခုနဲ့​​ အဆုံး​​သတ်ပါ့​​မယ်။ မြန်မာစကား​​ဟာ ဘယ်ကဆင်း​​သက်လာသလဲလို့​​ဆိုရင် ကမ္ဘာ​​ပေါ်မှာ မျိုး​​နွယ်တူတဲ့​​ ဘာသာစကား​​မျိုး​​စုကြီး​​​တွေထဲမှာ တိဗက်တရုတ်ဘာသာစကား​​မျိုး​​စု (Sino Tibetan Language Family) ဆိုတဲ့​​ မျိုး​​စုကြီး​​ရှိတယ်။ အဲဒီမျိုး​​စုကြီး​​ရဲ့​​ မျိုး​​ခွဲ​​တွေထဲမှာ “တိဗက်မြန်မာ” မျိုး​​ခွဲစုဆိုတာ တခုပါတယ်။ မြန်မာစကား​​ဟာ အဲဒီတိဗက်မြန်မာ မျိုး​​ခွဲထဲက ဘာသာစကား​​တခု ဖြစ်တယ်လို့​​ မှတ်သား​​နိုင်ပါတယ်။

ဒါဆို မြန်မာစာက​​ကော ဘယ်က ဆင်း​​သက်ပါသလဲ။ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ခရစ်မ​​ပေါ်မီ ဘီစီငါး​​ရာစု​​လောက်မှာ စတင်​​ပေါ်​​ပေါက်တဲ့​​ ဗြာဟ္မီ အ​​ရေး​​အသား​​ (Brahmi Script) က ဆင်း​​သက်လာတဲ့​​ စာ​​တွေထဲမှာ မြန်မာစာလည်း​​ တခုအပါအဝင် ဖြစ်ပါတယ်။ ခရစ်​​ပေါ်စ​​လောက်က အိန္ဒိယယဉ်​​ကျေး​​မှု အ​​ရှေ့​​​တောင် အာရှကို ပျံ့​​နှံ့​​ရာမှာ အဲဒီ ဗြာဟ္မီ အ​​ရေး​​အသား​​က ဆင်း​​သက်တဲ့​​ စာအ​​ရေး​​အသား​​စနစ်ကို မြန်မာ​​တွေ ရရှိလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

ကဲ ဒီ​​လောက်ဆိုရင် မြန်မာစကား​​နဲ့​​ မြန်မာစာ အ​​ကြောင်း​​ ရှင်း​​​လောက်ပါပြီ။

​​မောင်မယ်တို့​​ အသိအမြင် တိုး​​ပွား​​ကြပါ​​စေ။

​​မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)
(မင်္ဂလာ​​မောင်မယ် ၂၀၁၀-မတ်လ)

0 responses to “ မြန်မာစာ၊​ မြန်မာစကား​​နဲ့ မြန်မာစကား​​၊​ မြန်မာစာ ”

Leave a Reply